شاید بد نباشد پیش از اینکه پیشنهاد کنیم چه چیزی بخورید، بگوییم سراغ کدام نوشیدنی ها نروید. توصیه می شود قبل از خواب قهوه، چای سیاه، چای سبز، نوشابه گازدار و نوشابه انرژی زا نخورید. اگر با مشکل بی خوابی روبرو هستید، دور و بر خوراکی های کافئین دار نروید. ضمنا باید این موضوع را در نظر داشته باشید که خوردن بیش از اندازه هر کدامشان ممکن است باعث شود که شب هنگام و در میانه خواب به دستشویی احتیاج پیدا کنید.
درست است که ما در این مطلب چند نوشیدنی معرفی کرده ایم که باید پیش از خواب بنوشید، اما به طور کلی توصیه می شود برای داشتن خواب بهتر، 3 ساعت قبل از خواب غذا و خوراکی نخورید. بسیاری عادت دارند اواخر شب را به تماشای فیلم و تلویزیون سپری کنند و این کار با خوردن تنقلات همراه می شود. توجه داشته باشید که بدن شما باید آماده خوابیدن شود و شما با رفتارتان به مغز و بدنتان این پیام را می دهید که چه زمان وقت خواب است؛ هنگامی که روی برنامه منظمی پیش نمی روید و نزدیک زمان خواب چیزی می خورید این پیام منتقل می شود که هنوز وقت خواب فرا نرسیده و مغز و دستگاه گوارش باید فعال باشند. ضمن اینکه خوردن تنقلات در تختخواب باعث کثیفی تشک و لحافتان می شود! لازم بود پیش از اینکه نوشیدنی ها را فهرست کنم این چند نکته ساده را بگویم. حالا برویم سراغ نوشیدنی ها.
شیر
یک نوشیدنی سالم، مقوی و تقریبا ارزان. به طور کلی نوشیدنی هایی که بر پایه شیر هستند گزینه خوبی برای نوشیدن قبل از خواب به حساب می آیند؛ البته نه به این معنی که ترکیب سنگینی از آن درست کنید. افرادی که با مزه شیر خالص مشکل دارند می توانند کمی دارچین یا عسل به آن اضافه کنند تا طعم دلنشین تری داشته باشد. اما فارغ از خوبی های شیر برای خواب، ویتامین های موجود در آن به سلامت پوست، استخوان، دندان و حتی قلب هم کمک می کند. درباره گرم یا سرد بودن شیر صحبت های مختلفی مطرح شده و تقریبا هیچکدام به قطعیت نرسیده اند، اما پیشنهاد می شود برای رسیدن به آرامش بیشتر نوع گرم آن را بنوشید. لاکتیوم موجود در شیر به کاهش سطح استرس (هورمون کورتیزول) در بدن کمک می کند. اگر با شیر گاو مشکل دارید، می توانید از شیر بادام استفاده کنید. خوردن یک لیوان شیر گرم می تواند به اندازه یک بالش نرم و گرم برای خوابتان وسوسه انگیز باشد!
دمنوش بابونه
گونه های مختلفی از بابونه وجود دارد که دو نوع آلمانی و رومی آن به شکل دم کرده استفاده می شود. در ایران بیشتر در بخش هایی از استان خوزستان و فارس دیده می شود، البته در مناطق دیگری نظیر تهران، اصفهان و لرستان هم کشت می شود. آنچه مشخص شده، خواصش در بهبود فعالیت گوارش و همچنین ضد التهاب بودنش است. هرچند گفته می شود تاثیرش در کاهش بی خوابی به لحاظ علمی ثابت نشده، اما در اغلب مقاله هایی که به نوشیدنی های مناسب پیش از خواب پرداخته اند به این دمنوش اشاره شده است. در تحقیقی که سال 2016 انجام شد، مادرانی که اخیرا بچه دار شده بودند برای 14 روز از دمنوش بابونه استفاده کردند خواب بهتر و نشانه های افسردگی کمتری داشتند. این دمنوش به طور معمول عوارض جانبی زیادی ندارد، با این حال اگر از دارو استفاده می کنید برای خوردن دمنوش بابونه با پزشک خود مشورت کنید.
چای بادرنجبویه
بادرنجبویه از خانواده نعناعیان و از نظر شکل و قیافه هم به نعنا شبیه است. اسمش کمی عجیب است؟ اسم های دیگری هم دارد که شاید به گوشتان خورده باشد؛ گل حنا، وارنگ بو و ترنجان. جالبتر اینکه در کشورهای اروپایی به خاطر ظاهر این گل، به آن سر اژدها هم می گویند. از بادرنجبویه برای درمان مشکلات گوارشی و سردردهای عصبی استفاده می شود. در چند مقاله به اثربخشی این گیاه بر بی خوابی اشاره شده است و گفته شده که موجب کاهش استرس هم می شود. ظاهرا در بعضی از مناطق کشورمان این گیاه را مانند سبزی خوردن مصرف می کنند. برگ های بادرنجبویه برای طعم دادن به غذا هم کاربرد دارند. زنان باردار و شیرده، کودکان و همچنین افرادی که واکنش های آلرژیک دارند نباید از این گیاه استفاده کنند.
اسطوخودوس
بر خلاف اسم سختش که موقع تلفظ آدم را به مشکل می اندازد، شکلی ظریف و رنگی بسیار زیبا دارد. اسطوخودوس که از خانواده نعناعیان حساب می شود، رایحه اش شیرین و طبعش گرم و خشک است. این گیاه خواص زیادی دارد و برای رفع مشکلات مختلفی نظیر عفونت قارچی، ریزش مو و نشانه های پیش از قاعدگی استفاده می شود. البته در اینجا با وجه دیگری از آن کار داریم؛ براساس مطلبی که در سایت Medical News Today منتشر شده، اسطوخودوس هورمون ملاتونین را افزایش می دهد و به خواب راحت شما کمک می کند. همانطور که یک تشک فنری شما را به خواب دعوت می کند!
چای سنبل الطیب
اگر درباره این گیاه جستجو کنید، احتمالا اولین خاصیتی که به چشمتان می خورد آرامبخشی و خواب آوری آن است. وقتی صحبت از گیاه و گل می شود لابد فکرتان به سمت گلبرگ و شهد می رود اما در این مورد از ریشه گیاه استفاده می شود. هرچند عوارض جانبی زیادی ندارد اما بهتر است به مدت طولانی از آن استفاده نکنید؛ مدت زمان پیشنهادی حدود 8 هفته است. نکته جالب درباره سنبل الطیب این است که گربه ها بوی آن را از فاصله ای دور تشخیص می دهند و به سمتش کشیده می شوند. این گیاه برای تسکین مشکلات و دردهای عادت ماهانه خانم ها هم مفید است.
جمع بندی نهایی
بی خوابی یا مشکلات خواب به عوامل مختلفی برمی گردد که هر کدام هم نقش و اثرگذاری مهمی دارند. گاهی می توان با مصرف یکی از نوشیدنی هایی که در این مطلب معرفی کردیم به نتیجه برسید و گاهی ممکن است برای تاثیرگذاری بیشتر به عوامل دیگر هم توجه کنید. ضمن اینکه شاید نتوان برای طولانی مدت از نوشیدن برخی از این دمنوش ها برای رفع بی خوابی استفاده کرد. درست کردن یک روتین و برنامه منظم برای به خواب رفتن یکی از ساده ترین راه حل های این مشکل است؛ چیزهایی مثل مشخص کردن ساعت خواب، کتاب خواندن و استفاده از کالای خواب مناسب در به خواب رفتن و افزایش کیفیت خواب شما بسیار موثر هستند. فراموش نکنید که هر انسان بزرگسالی در شبانه روز به طور متوسط به 7 تا 9 ساعت خواب احتیاج دارد؛ کاهش این زمان یا کیفیت پایین خواب ممکن است باعث خستگی، بی حوصلگی و موارد ناخوشایند دیگری شود.
