فهرست محتوا
هوا که رو به سردی می رود، درست مثل آب و هوای همین روزها، خزیدن زیر یک پتوی ضخیم و گرم حسابی وسوسه کننده است. اصلا یکی از خیالپردازی های معمول درباره خواب دلچسب و شیرین همین است؛ وقتی که هوا کمی خنک شده، محکم پتو را دور خودت بپیچی و به خواب بروی. اما سوال اینجاست که آیا واقعا تغییر آب و هوا و سرد شدن محیط روی نحوه خواب ما و کیفیتش تاثیر می گذارد، یا سوال مهمتر اینکه ما در زمستان ها راحت می خوابیم یا در تابستان. اگر تا انتها همراه ما باشید جوابتان را می گیرید.
دما و خواب
احتمالا اگر ازتان بپرسند چه چیزهایی در خواب خوب نقش دارند، دما و شرایط آب و هوایی جزو اولین موارد نیست. اما شاید بهتر باشد کمی بیشتر به این عامل مهم توجه کنید. ما وقتی می خوابیم دمای بدنمان تا حدی کاهش پیدا می کند و تا کمی پیش از بیداری پایین می ماند. همچنین دمای بدن در بعدازظهر، درست بعد از صرف ناهار و احساس خواب آلودگی پس از آن، کمی کاهش می یابد. ظاهرا دلیل قطعی خواب و دما به لحاظ علمی مشخص نشده، اما برخی مطالعه ها نشان داده که اگر هوا کمی سرد باشد، امکان تجربه خواب عمیق بیشتر می شود یا بهتر است بگوییم زمینه چنین خوابی را برای ما فراهم می کند. در حالی که گرمای محیط ممکن است خواب آرام را از ما بگیرد.
در مقاله ای که در هافینگتون پست منتشر شده، پروفسور مایکل دکر، سخنگوی آکادمی پزشکی خواب آمریکا درباره دما و خواب (یا استراحت) تحقیقی انجام داده، می گوید: «وقتی که می خوابیم، بدن ما به دمای اتاق عادت می کند. اگر دمای بدن را در یک اتاق خنک تر کمی پایین بیاوریم، بهتر می خوابیم.» در مقاله دیگری از همین سایت، دکتر کریستوفر وینتر جزئیات بیشتری را مطرح می کند و می گوید که چرخه خواب زمانی شروع می شود که دمای بدن ما کمی کاهش پیدا می کند و کسانی که دمای داخلی بالاتری دارند (مانند ورزشکارها)، احتمالا وقتی که اتاق به اندازه کافی خنک نباشد در خوابیدن دچار مشکل می شوند. براساس گفته او، دمای 16 تا 20 درجه سانتیگراد با خواب عمیق در ارتباط است.
زمستان چطور روی خواب ما اثر می گذارد؟
طبیعتا هوا و دمای داخل خانه و محیط اتاق بیشترین نقش و تاثیرگذاری را روی خواب شما دارند اما آب و هوای زمستانی -فارغ از اینکه دمای اتاقتان روی چه درجه ای باشد- از چند راه مختلف می تواند بر خوابتان تاثیر بگذارد. به طور مختصر درباره سه تا از این راه ها صحبت می کنیم.
کاهش نور خورشید
روزهای زمستانی کوتاه هستند و آب و هوای سرد هم باعث می شود مردم کمتر در فضای باز حضور داشته باشند. شب های بلند ممکن است باعث شوند زودتر به خواب برویم، اما از طرفی هم ما را از نور خورشید دور می کنند؛ اتفاقی که می تواند در طول روز احساس خواب آلودگی به ما بدهد. کارشناسان توصیه می کنند در اوایل روز خودتان را در معرض نور خورشید قرار دهید.
هوای خشک تر
به طور کلی هوای زمستان نسبت به سایر فصل ها میزان رطوبت کمتری دارد. در کنار این موضوع، ما برای گرم نگه داشتن خانه از بخاری استفاده می کنیم که محیط داخل را خشک می کند. وقتی که بینی شما خشک شود احتمال دارد شب ها برای راحت نفس کشیدن، دهان خود را باز کنید؛ کاری که منجر به خروپف می شود. پیشنهاد می شود رطوبت اتاق را در زمستان بین 25 تا 40 درصد نگه دارید؛ اگر سینوس های شما تحریک می شوند، پوستتان احساس خشکی می کند یا متوجه شدید که این میزان زیاد است، می تواند آن را کاهش دهید.
سرماخوردگی و آنفولانزا
در فصل سرد سال احتمال ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا به شدت افزایش پیدا می کند؛ چیزی که باعث می شود بیشتر از دهان نفس بکشید، که برای خودتان و کسی که همراه شماست اذیت کننده است. این می تواند منجر به خروپف شود یا اینکه اختلالی در الگوی خواب شما به وجود بیاورد. ناگفته پیداست که بدن درد، سردرد، تب و سرفه خوابیدن را با مشکل روبرو می کنند.
طولانی شدن شب
روند افزایشی طول شب از پاییز شروع می شود و در انتهای این فصل به اوج خود می رسد؛ همان شبی که بلندترین شب سال است و به شب یلدا می شناسیمش. پس، از همان ابتدای پاییز باید بدن خودمان را با این تغییر عادت بدهیم، چرا که بدن ما به مدت 6 ماه خودش را با بهار و تابستان و روزهای بلند هماهنگ کرده است. در تابستان تاریکی هوا در حدود ساعت 8 و 9 شب اتفاق می افتد و بدن ما که در طول روز فعال بوده، بعد از شروع تاریکی کم کم آماده خوابیدن می شود. در حالی که در زمستان این تاریکی 3 یا 4 ساعت جلوتر از این ساعت هوا تاریک می شود.
نکته هایی برای بهتر خوابیدن در زمستان
1- دمای اتاق را بین 16 تا 20 درجه سانتیگراد نگه دارید.
2- اگر پوست یا بینی شما احساس خشکی دارد، از مرطوب کننده استفاده کنید.
3- چند لایه ملحفه و پتو و روتختی داشته باشید که براساس تغییر آب و هوا از آنها استفاده کنید.
4- برنامه و الگوی خوابتان را حفظ کنید، حتی در آخر هفته ها.
5- دست کم 20 دقیقه زیر نور خورشید قرار بگیرید؛ این کار هرچه به ابتدای روز نزدیکتر باشد بهتر است.
6- ورزش و فعالیت کنید. ورزش با خواب راحت در ارتباط است.
7- سعی کنید نزدیک زمان خوابتان تلویزیون نبینید و گوشی هوشمندتان را کنار بگذارید.
8- سبزیجات و میوه های سرشار از ویتامین بخورید.
9- معمولا مصرف نوشیدنی های گرم در زمستان بالا می رود، اما این چندان برای خواب خوش و راحت مفید نیست. در واقع نوشیدن قهوه، چای و نوشابه کافئین دار در عصر توصیه نمی شود. این نوشیدنی ها که احتمالا برای شما دلچسب است می تواند خواب شما را با مشکل مواجه کند.
کالای خواب در زمستان
طبیعتا آن روانداز و روتختی و پتویی که در تابستان استفاده می کنید برای فصل های سرد سال مناسب نیست. در نتیجه برخی از اقلام مربوط به خواب را باید متناسب با فصلی که در آن هستیم در نظر بگیریم؛ برای مثال، جنس پتو و لحاف مناسب برای آب و هوای گرم و سرد با هم متفاوت است. حتی می توانید بالش را هم عوض کنید؛ ما پیشتر در مقاله ای درباره بالش های مخصوص فصل زمستان نوشتیم و توضیح کاملی درباره این موضوع دادیم.
جمع بندی
هرچند در ظاهر به نظر می رسد که وقتی در خانه ای گرم هستیم سرمای بیرون و فصل زمستان برای خواب ما اهمیتی ندارد، اما آب و هوای سرد به شکل های مختلفی روی نحوه خواب و کیفیتش تاثیر دارد. دوری از نور خورشید، افزایش احتمال مریض شدن، میل به صرف نوشیدنی های گرم و چیزهایی از این دست می تواند به طور غیرمستقیم خواب ما را تحت تاثیر قرار دهد. از طرفی در زمستان با شب های طولانی روبرو هستیم که احتمال دارد میل به خواب را در ما تقویت کند. موضوع دیگر اینکه کالای خواب ما هم باید با شروع شدن سرما تغییر کند تا هم خواب راحتی را تجربه کنیم و هم در حین خواب و پس از بیداری احساس سرما نکنیم.
